Rèn luyện và tu dưỡng đạo đức công chức theo tư tưởng Hồ Chí Minh

việc của công chức. Thực hiện tốt những việc này cũng chính là thực hiện chữ Kiệm theo quan điểm của Bác.

    Bác cũng nói rõ: tiết kiệm không phải là bủn xỉn, không phải là gặp việc gì đáng làm cũng không làm, đáng tiêu cũng không tiêu. Khi có việc đáng làm, việc có ích lợi cho đồng bào, cho Tổ quốc, thì bao nhiêu công, tốn bao nhiêu của, cũng vui lòng. Như thế mới là kiệm.

    Nói về Liêm, Bác cho rằng: “cán bộ cơ quan, đoàn thể cấp cao thì quyền to, cấp thấp thì quyền nhỏ. Dù to nhỏ, có quyền mà thiếu lương tâm là có dịp đục khoét, có dịp ăn của đút”. “Những người trong các công sở đều có nhiều hoặc ít quyền hành. Nếu không giữ được cần, kiệm, liêm, chính thì dễ trở nên tai hại, biến thành sâu mọt của nhân dân”. Như vậy, theo Bác, những người làm trong bộ máy nhà nước rất dễ có cơ hội để tham ô, tham nhũng. Đó là khi họ nắm trong tay quyền hành nhưng “thiếu lương tâm”, không giữ được chữ cần, kiệm, liêm, chính. Do đó, Bác yêu cầu “những người trong công sở phải lấy liêm làm đầu”, nghĩa là “luôn tôn trọng, giữ gìn của công và của dân”, “không xâm phạm một đồng xu, hạt thóc của nhà nước, của nhân dân”, “không tham địa vị, không tham tiền tài, không tham tâng bốc mình”.

    Từ quan điểm này cho thấy, để đạt được chữ Liêm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người công chức phải thực sự rũ bỏ lòng tham, không chỉ đối với tiền bạc vật chất mà cả với những danh vọng, địa vị, chức tước. Những tiền tài và danh vọng đó có sức quyến rũ vô cùng mạnh mẽ. Nằm trong bộ máy nhà nước, nắm trong tay quyền lực, người công chức rất dễ bị những cám dỗ đó lôi kéo. Và khi quyền lực kết hợp với lòng tham, thì từ người công chức bỗng trở thành con mọt đục khoét của công, hay trở thành ông quan cách mạng, chỉ là trong gang tấc. Do đó, đối với người công chức, thực hiện chữ Liêm là vô cùng cần thiết, mặc dù rất khó khăn. Nhưng dù khó khăn đến mấy, cũng phải “lấy Liêm làm đầu”.

V
    ề chữ Chính, Bác nói rất cụ thể. Bác dặn người công chức: “mình là người làm việc cần phải có công tâm, công đức. Chớ đem của công dùng vào việc tư. Chớ đem người tư làm việc công. Việc gì cũng phải công minh, chính trực, không nên vì tư ân, tư huệ hay tư thù, tư oán. Mình có quyền dùng người thì phải dùng những người có tài năng, làm được việc. Chớ vì bà con, bầu bạn mà bổ họ vào chức nọ, chức kia. Chớ vì sợ mất lòng mà dìm những kẻ có tài hơn mình”.

    Theo Bác, Chính còn có nghĩa là “ngay thẳng, là đúng đắn, chính trực. Đối với mình không tự cao tự đại; đối với người không nịnh trên, khinh dưới, không dối trá, lừa lọc; luôn giữ thái độ chân thành khiêm tốn, đoàn kết. Đối với việc thì để công lên trên lên trước việc tư. Việc thiện dù nhỏ mấy cũng làm, việc ác thì dù nhỏ mấy cũng phải tránh”.

    Đó là những điều Bác đã nói rất rõ về chữ Chính và dường như nó vẫn còn nguyên giá trị đối với bộ máy hành chính và đội ngũ công chức. Hiện nay, những biểu hiện tiêu cực vẫn đang còn tồn tại trong nền công vụ và đội ngũ công chức. Đó là: dùng người thì đưa “con ông cháu cha” vào bộ máy, những người tài giỏi, cương trực thì bị trù dập; một số công chức nịnh bợ luồn cúi, đi bằng đầu gối để thăng quan tiến chức; tình trạng thấy việc ác chẳng lên tiếng, thấy việc hay cũng lặng im, vì sợ va chạm, ngại đấu tranh... Đó là những biểu hiện lệch lạc đạo đức trong nền công vụ, đi chệch ra khỏi chữ “Chính” theo quan điểm Hồ Chí Minh. Rèn luyện và tu dưỡng theo đúng chữ Chính của Chủ tịch Hồ Chí Minh, chúng ta có thể xoá bỏ được những vấn đề này và xây dựng đội ngũ công chức trong sạch, ngay thẳng, một nền công vụ hiệu quả.

    Nguyên tắc rèn luyện và tu dưỡng đạo đức theo quan điểm Hồ Chí Minh

    Nói đi đôi với làm, nêu gương tốt, làm việc tốt

    Công chức các cấp từ trung ương đến cơ sở đều phải nói đi đôi với làm để làm mực thước cho nhân dân thực hiện theo, như vậy mới có sức thuyết phục. Bản thân Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng chính là một tấm gương nói đi đôi với làm. Do đó, từ Bác có một sức lan toả, lôi kéo mãnh liệt để mọi người thực hiện theo lời kêu gọi của Người.

    Xây đi đôi với chống

    Đồng thời với rèn luyện đạo đức, cần phải đấu tranh chống những hành vi phi đạo đức. Đó hoàn toàn không phải là điều dễ dàng. Nó không chỉ là việc chống những hành vi phi đạo đức của người khác, mà khó khăn hơn, nó là sự tự đấu tranh trong bản thân mỗi một con người nhằm chống lại lòng tham, sự vị kỷ, óc tư lợi, cái mà Bác gọi là “lòng tà”, là “kẻ thù trong mình”. Chống là để xây dựng và hoàn thiện đạo đức của mỗi con người. Không chống thì khó có thể xây được.

    Tu dưỡng bền bỉ suốt đời

    Bác từng nói: “đã là người thì ai cũng có chỗ hay, chỗ dở, chỗ xấu, chỗ tốt, ai cũng có thiện, có ác ở trong mình. Nhưng tất cả những tốt, xấu, hiền, dữ, thiện, ác đều lệ thuộc vào sự giáo dục và rèn luyện mà nên”.

    Rèn luyện và tu dưỡng đạo đức là việc cần thực hiện bền bỉ, “như rửa mặt hằng ngày”. Và vấn đề quan trọng là mỗi người phải biết tự nhận thức chính bản thân mình để từ đó khắc phục điểm yếu, phát huy điểm mạnh. Đó chính là sự “tu thân”, việc đầu tiên cần làm để trở thành người “quân tử”. Và điều đó cần thực hiện bền bỉ suốt đời. Bác đã chỉ rõ: “Đạo đức cách mạng không phải từ trên trời sa xuống. Nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hằng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong”.

    Những quan điểm của Bác về việc rèn luyện, tu dưỡng đạo đức dành cho cán bộ, đảng viên vẫn còn nguyên ý nghĩa, giá trị đối với đội ngũ công chức chúng ta ngày nay. Rèn luyện bản thân theo bốn chữ Cần, Kiệm, Liêm, Chính, người công chức sẽ trở thành người có tư cách đạo đức sáng trong, thực sự trở thành con người cách mạng, thực tâm phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân và đồng thời, đem lại hạnh phúc cho chính bản thân mình